مرامنامه اخلاق حرفهای هیئت دوچرخه سواری تهران
اعضای تحریریه «هیئت دوچرخه سوار تهران»، اعم از خبرنگاران، نویسندگان، عکاسان، دبیران و سردبیران، مجموعه اصول و معیارهای اخلاقی حرفهای را با توجه به استانداردهای این حرفه، به عنوان اصول اخلاقی خویش تلقی میکنند و رعایت آن را به عنوان مبانی مشترک حرفهای وظیفه خود میدانند. این مرامنامه مقررات اداری یا مسائل انضباطی هیئت دوچرخه سوار تهران نیست، بلکه تنها اصول اخلاقی را تبیین میکند که روزنامهنگاران هیئت دوچرخه سوار تهران با رعایت آن، استقلال، اعتبار و درستکاری رسانه و مسئولیتها و تحقق وظایف خود را تضمین میکنند. علاوه بر این، قانون مطبوعات و سایر قوانین مرتبط با فعالیتهای رسانهای نصب العین هیئت دوچرخه سوار تهران است.
۱. وظیفه آگاهیبخشی در راس وظایف حرفه روزنامهنگاری قرار گرفته است. انصاف و بیغرضی روزنامهنگار، خودداری وی از تبلیغ سیاسی و بازرگانی و مقاومت در برابر دیگر کانونهای فشار، اصل خدشهناپذیر روزنامهنگاران فعال در هیئت دوچرخه سوار تهران است.
۲. «هیئت دوچرخه سواری تهران» خود را متعهد میداند که با رعایت مفاد مرامنامه اخلاقی کلیه آحاد جامعه را مخاطب خود بداند و همواره در چارچوب قانون اساسی به اصول دینی و معتقدات مذهبی و آداب و سنن گروههای مختلف قومی و فرهنگی، احترام بگذارد.
۳. روزنامهنگاران هیئت دوچرخه سواری تهران در انجام وظایف حرفهای خویش نه تنها در برابر صاحبان و مدیران موسسه بلکه در برابر خوانندگان و منافع و مصالح جامعه مسئولیت دارند. این مسئولیت اجتماعی ایجاب میکند اطلاعات کامل و به روز برای عموم با حفظ آزادی اطلاعات به منظور احقاق حق دسترسی به اطلاعات ارائه شود.
۴. وظیفه کسانی که وقایع مربوط به هر موضوع را شرح میدهند یا تفسیر میکنند این است که دانش لازم را درباره آن موضوع به نحوی که گزارشدهی و تفسیر به صورت دقیق و منصفانه امکانپذیر باشد کسب کنند.
۵. رسالت اجتماعی حرفه روزنامهنگاری ایجاب میکند که روزنامهنگار همیشه در خدمت کشف و بیان حقیقت باشد. به موجب این اصل، «هیئت دوچرخه سواری تهران» خود را متعهد میداند تا حد ممکن آنچه را که به راستی روی داده است و در آن شائبه دروغ راه ندارد، منعکس کند.
۶. روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» خود را موظف میدانند در صورت ارتکاب به اشتباه، هرچه سریعتر آن را اصلاح کنند. اگر چه کار روزنامهنگاری با سرعت عمل همراه است، این الزام نباید مانع کوشش و جستوجو برای پیبردن به صحت و سقم اطلاعات شود. همچنین بروز هر اشتباهی را به سرعت اطلاع میدهند و آن را در روزنامه تصحیح میکنند.
۷. خبرنگاران و نویسندگان «هیئت دوچرخه سواری تهران» بدون دخالت در ماجرا یا پیشفرضهای خود، خبر و گزارش را تهیه و تنظیم میکنند. در عین حال «بیطرفی» به معنی بینظر بودن «هیئت دوچرخه سواری تهران» و نویسندگان آن در قبال رویدادها نیست و روزنامهنگاران نظرات خود را در مقالاتی که تفسیر و تحلیلشان از مسائل است، بیان میکنند.
۸. روزنامهنگاران فعال در «هیئت دوچرخه سواری تهران» در انتشار مصاحبههای اختصاصی به حقوق مصاحبهشونده خود احترام میگذارند و متن تنظیمی مصاحبه را با رعایت حداکثر امانتداری منتشر میکنند. ضمنا در صورت درخواست مصاحبهشونده، متن نهایی را به نظر او میرسانند و اصلاحات مورد نظر را اعمال و حتی در صورت انصراف وی از انتشار مصاحبه خودداری میکنند.
۹. به منظور رعایت حقوق مادی و معنوی خالقان و صاحبان آثار، خبرنگاران و نویسندگان «هیئت دوچرخه سواری تهران» حاصل کار دیگران را بدون ذکر منبع و در صورت لزوم کسب اجازه، باز انتشار نمیکنند. امضای یک روزنامهنگار تنها پای مطلبی قرار میگیرد که حاصل کار خود اوست. هرگونه سرقت ادبی، مخدوش ساختن متنها، تصاویر، اسناد و نیز حذف اطلاعات اساسی مربوط به رویدادها نزد روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» مذموم و مطرود است.
۱۰. حریم خصوصی افراد محترم است و نباید بدون اجازه به آن وارد شد. روزنامهنگاران و نویسندگان «هیئت دوچرخه سواری تهران» با توجه خاص به حیثیت شخصی و زندگی خصوصی افراد، از تمامی مواردی که ممکن است با انتشار مطلب یا خبر آن به حیثیت افراد لطمه وارد آورد، اکیدا پرهیز میکنند.
۱۱. روزنامهنگاران و نویسندگان «هیئت دوچرخه سواری تهران» ادبیات پالوده و قلم متین را از مهمترین ویژگیهای خود میدانند و از لحن گزنده یا کلمات توهینآمیز علیه هیچ شخص یا نهادی، چه در خبر یا گزارش و چه در نظر، استفاده نمیکنند.
۱۲. روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» به طور مخفیانه از دوربین، میکروفن و یا دستگاههای ضبط صوت استفاده نخواهند کرد، مگر در زمانی که حق قانونی روزنامهنگار است، اما آشکارسازی لوازم فوق برای او مخاطرهآمیز باشد.
۱۳. روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» برای کسب خبر، صریحا خود را روزنامهنگار معرفی میکنند و هرگز همچون کارآگاه یا جاسوس عمل نمیکنند. آنان همچنین از تحت فشار قرار دادن افراد برای کسب خبر پرهیز میکنند.
۱۴. روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» ضمن وقوف به آزادی خبر، تفسیر و انتقاد، میتوانند از افشای منبع اطلاعات به جز صراحتی که قانون مطبوعات دارد (دستور مقام قضایی) خودداری کنند. محرمانه نگاه داشتن هویت منابعی که «هیئت دوچرخه سواری تهران» نمیخواهد شناخته شوند، نافی این اصل نیست که منابع خبری، جز در موارد استثنایی، باید به روشنترین وجه معرفی شوند. از سوی دیگر ممکن است ناشناس ماندن اظهارکننده یک مطلب برای او فرصتی غیرمنصفانه فراهم آورد تا علیه دیگران سخن بگوید. در این صورت «هیئت دوچرخه سواری تهران» از انتشار اظهارات علیه دیگران توسط منبعی که نامش فاش نشود، پرهیز میکند.
۱۵. اولین و مهمترین دغدغه روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران»، تلاش در جهت ارتقای سطح کیفی وکمی مطالب «هیئت دوچرخه سواری تهران» است. این بدان معناست که توفیق «هیئت دوچرخه سواری تهران» در تهیه و انتشار اخبار و گزارشهای دست اول نتیجه تلاشهای بیوقفه روزنامهنگاران آن است.
۱۶. روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» به حق دسترسی به مطالب، اخبار و گزارشهای جمعآوری شده واقفند و پیش از انتشار مطالب تهیه شده مبادرت به فروش، واگذاری و افشای بخشی یا تمام آن مطلب به افراد خارج از هیئت دوچرخه سواری تهران علیالخصوص رسانه های رقیب، دوستان و وابستگان نزدیک خود نخواهند کرد. آنان با آگاهی کامل از خطمشی و سیاستهای کلی روزنامه، متعهدانه و وفادارانه در جهت پیشبرد این اهداف گام برمیدارند.
۱۷. روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» نام و عنوان «هیئت دوچرخه سواری تهران» را مورد استفاده شخصی قرار نمیدهند. آنان کارتهای خبرنگاری خود را تنها در مواقع کسب خبر و امور مرتبط با حرفه خود یا ورود به سازمانهای دولتی یا خصوصی به کار میگیرند.
۱۸. اظهارنظر نسبت به شخصیتهای مورد توجه مخاطبان از جمله هنرمندان و ورزشکاران در قالب گفتوگو و یا نوشته از سوی روزنامهنگاران نباید کیفیت محتوا را تا سرحد نشریات زرد پایین آورد.
۱۹. از آنجا که کسب اخبار دست اول و انتشار آن یکی از ویژگیهای بارز رسانههاست و این فرآیند منجر به جذب مخاطب بیشتر برای یک رسانه میشود، روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران»، تمامی رسانههای خبری دیگر اعم از رسانههای چاپی، الکترونیکی، تصویری و صوتی را که در جهت تضاد و یا حتی همسو با رسانه خود هستند رقیب حرفهای میانگارند و بر این اساس، همکاری و فعالیت با آنان (در هر سطحی) را بدون مشورت و صلاحدید حوزه سردبیری، مغایر با تعهدات اخلاقی و حرفهای میدانند.
۲۰. ارائه هرگونه اطلاعات محرمانه داخلی و اداری هیئت دوچرخه سواری تهران مغایر با وجدان و مسئولیت اخلاقی و حرفهای روزنامهنگاران در قبال مجموعه هیئت دوچرخه سواری تهران است.
۲۱. داشتن صفحات شخصی در فضای مجازی حق مسلم هر فرد است. روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» نیز ازاین قاعده مستثنی نیستند. مهم نیست که تا چه میزان تلاش میکنند مطالبشان متمایز از مطالب موجود در هیئت دوچرخه سواری تهران باشد؛ بلکه نکته اینجاست که به هر حال مخاطبان، آنها را به عنوان روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» میشناسند و دیدگاهها و نظراتشان را مرتبط با خطمشی آن تلقی میکنند. با علم به این موضوع، روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» هرگونه فعالیت مجازی، حضور در شبکه های اجتماعی و یا مصاحبه و سخنرانی بدون در نظر گرفتن صلاحدید هیئت دوچرخه سواری تهران را مغایر با وجدان اخلاقی و حرفهای خود میدانند.
۲۲. روزنامهنگاران فعال در «هیئت دوچرخه سواری تهران» از نوشتن در مورد مسائلی که نفع مستقیم مادی برای آنها و وابستگانشان دارند، پرهیز میکنند. از اطلاعاتی که به واسطه شغلشان به دست میآورند برای کسب منافع مالی و اقتصادی استفاده نمیکنند و این اطلاعات را به این منظور در اختیار بستگان یا دوستانشان قرار نمیدهند.
۲۳. هرگونه مشارکت و همکاری تعهدآور با سازمانهای حوزه فعالیت خود (اعم از استخدام، همکاری پارهوقت، انجام پروژههای مشترک و ارائه مشاوره و غیره) از نظر روزنامهنگاران «هیئت دوچرخه سواری تهران» مورد پذیرش نیست. چرا که این نوع وابستگیها به سازمانهایی که تحت پوشش خبری این رسانه قرار دارند، بدون شک دیدگاهها و نظرات روزنامهنگاران را به مرور زمان تحت تاثیر خود قرار میدهد و از بازده کاری آنان میکاهد.
۲۴. روزنامهنگاران فعال در «هیئت دوچرخه سواری تهران» در مورد پذیرش هدایایی که از طرف اشخاص یا سازمانها و نهادها ارائه میشود احتیاط میکنند. هر هدیهای که این شائبه را به وجود آورد که در قبال آن انتظار همدلی به هنگام تهیه مطلب وجود دارد فورا پس داده میشود. اگر به روزنامهنگاری مستقیما پیشنهاد همکاری در قبال دریافت هدیه ارائه شد، موضوع را به مدیران مجموعه اطلاع میدهد و چنین موضوعی ممکن است بنا به صلاحدید سردبیر به اطلاع خوانندگان برسد. در عین حال روزنامهنگاران فعال در «هیئت دوچرخه سواری تهران» هدایای ارزانقیمتی را که با «حسن نیت» ارائه میشود با احترام میپذیرند. هدایای گرانتر را محترمانه باز میگردانند یا در اختیار روزنامه قرار میدهند تا به مصارف عمومی برسد. جوایز و هدایای بزرگداشت رسمی روزنامهنگاری از این قاعده مستثنی است.
۲۵. روزنامهنگاران فعال « هیئت دوچرخه سواری تهران» سفرهایی را که هزینه آن به عهده سازمان و نهاد خاصی است قبول نمیکنند مگر با اجازه روزنامه و در صورت مهم بودن اطلاعاتی که قرار است در سفر جمعآوری شود.
-